27 fevral 2025-ci il tarixində Təhsilin İnkişafı Fondu və Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin birgə əməkdaşlığı çərçivəsində həyata keçirilən “Hənifə Məlikova-Zərdabi adına qızların təhsilinə dəstək” təqaüd proqramının iştirakçıları üçün “Gündəlik həyatda hüquqi biliklər” mövzusunda təlim sessiyası təşkil olunub.
Təhsilin İnkişafı Fondunun Hüquq və insan resursları sektorunun müdiri – baş hüquqşünası Aysel Allahverdiyeva tərəfindən keçirilən təlim zamanı iştirakçılara gündəlik həyatlarında hüquq sahəsində bilik və bacarıqlarının artırılması məqsədilə əhəmiyyətli məlumatlar təqdim edilib. Sessiya çərçivəsində “Müqavilələrin mahiyyəti və növləri”, “İstehlakçı hüquqları”, “Vətəndaşların əsas hüquqi müdafiə mexanizmləri” mövzuları müzakirə edilib.
Təlim iştirakçıları real həyat nümunələri əsasında müqavilə bağlanarkən nəzərə alınmalı əsas məqamlarla tanış olublar. Eyni zamanda, tələbələr öz hüquqlarını qorumaq üçün atmalı olduqları hüquqi addımlar və mübahisəli hallarda müraciət edə biləcəkləri qurumlar haqqında məlumat alıblar.
Mövzular üzrə kazus müzakirəsindən sonra təlimdə iştirak edən qızların sualları cavablandırılıb.
Fevralın 20-də Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetində (ADNSU) TələbəPlus kartı ilə bağlı infosessiya keçirilib.
Tədbirdə açılış nitqi ilə çıxış edən ADNSU-nun rektoru, dosent Rüfət Əzizov qonaqları universitet adından salamlayaraq layihənin tələbələrin sosial fəaliyyətlərindəki əhəmiyyətindən bəhs edib. Dövlətin vətəndaşlarının ali təhsil imkanlarının yaxşılaşdırılması, əlçatanlığı təmin etmək, həmçinin elmi innovasiya fəaliyyətlərinin inkişaf etdirilməsi istiqamətində görülən işlərdən danışan rektor, TələbəPlus kartının bu mənada tələbələr üçün innovativ təşəbbüs olduğunu bildirib. Rüfət Əzizov ölkəmizdə tələbələr üçün geniş imkanların mövcud olduğunu qeyd edərək, Təhsilin İnkişafı Fondunun həyata keçirdiyi layihələrin təhsilin inkişafına mühüm töhfələr verdiyini vurğulayıb. O, Fondun fəaliyyətini yüksək qiymətləndirərək, bu sahədəki uğurların davamlı olacağına inandığını bildirib.
Təhsilin İnkişafı Fondunun İdarə Heyətinin sədri Elnur Nəsibov təhsilin məzmunun inkişafı sahəsində görülən mühüm işlərdən və ölkə başçısının bu layihələrə göstərdiyi dəstəyi qeyd edib. Elnur Nəsibov həmçinin TələbəPlus layihəsinin yaranmasının ideyasından və məqsədindən danışaraq TələbəPlus kartlarının bütün ölkə üzrə tələbələrin eyni güzəşt və endirimlərdən yararlanmalarını təmin etmək, eyni zamanda onların sosial həyatlarına dəstək göstərmək məqsədi daşıdığını vurğulayıb. İdarə Heyətinin Sədri əməkdaşlıq müqaviləsi imzalanmış 23 universitet üzrə bakalavriat, magistratura və doktorantura pillələrində təhsil alan 190000 tələbənin TələbəPlus kartı ilə təmin edilməkdə olduğunu diqqətə çatdıraraq, bu siyahıya Naxçıvan, Gəncə, Mingəçevir və Lənkəranda yerləşən ali təhsil müəssisələrin də daxil olduğunu bildirib.
Tədbirdə iştirak edən Azərbaycan Təhsil İşçiləri Azad Həmkarlar İttifaqının (ATİAHİ) sədri Araz Paşayev çıxışında, ittifaqın fəaliyyətindən söz açaraq, ATİAHİ Respublika Komitəsinin yeni layihələrlə təhsilin inkişafını daim dəstəklədiyini, eyni zamanda ittifaq üzvləri üçün əlçatanlığı təmin etmək məqsədilə bir sıra layihələrin həyata keçirildiyini diqqətə çatdırıb. Araz Paşayev komitənin elm və təhsil sahəsində həyata keçirilən ən innovativ layihələrin daim yanında olduğunu bildirib. Bu nöqtədən, sədr ötən il ATİAHİ ilə TİF arasında imzalanan əməkdaşlıq memorandumundan sonra daha sıx əməkdaşlıq etdiklərini vurğulayaraq, ATİAHİ-nin TələbəPlus təşəbbüsünə dəstək göstərməsindən məmnunluq duyduqlarını qeyd edib.
CELT Tədris və İnkişaf Mərkəzinin direktoru Xəyyam Dəmirov ADNSU-da belə bir tədbirdə iştirakdan məmnunluğunu bildirib və layihənin tərəfdaşı kimi tələbəbə yönümlü layiənin bir parçası olmaqdan qürur hissi keçirdiyini vurğulayıb. Sonra CELT Tədris və İnkişaf Mərkəzinin nümayəndələri Nərminə Abdullayeva və Fərid Kərimov mərkəz haqqında təqdimatla çıxış ediblər.
Qeyd edək ki, TələbəPlus layihəsi Təhsilin İnkişafı Fondu, Kapital Bank və “Visa” beynəlxalq ödəmə texnologiyaları şirkətinin birgə təşəbbüsü, Azərbaycan Təhsil İşçiləri Azad Həmkarlar İttifaqının tərəfdaşlığı ilə həyata keçirilir. Layihənin məqsədi tələbələrə eyni güzəşt və endirimlər təqdim etməklə yanaşı, onların tələbəlik dövründən maliyyə əlçatanlığını təmin etmək, gündəlik xərclərini daha səmərəli şəkildə izləmək fürsəti, həmçinin onların sosial həyatlarına dəstək göstərmək məqsədi daşıyır.
Fevralın 20-də Bakı Dövlət Universiteti (BDU), Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi (AQUPDK) və Təhsilin İnkişafı Fondunun (TİF) birgə təşkilatçılığı ilə “Konstitusiya və Suverenlik İli” çərçivəsində “Qızların təhsil hüququ” mövzusunda konfrans keçirilib.
Əvvəlcə Dövlət himni səsləndirilib, şəhidlərimizin əziz xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad edilib.
Konfransın açılışında çıxış edən Bakı Dövlət Universitetinin rektoru Elçin Babayev bildirib ki, hər bir cəmiyyətdə qızların və qadınların təhsilə və elmi fəaliyyətə cəlb edilməsi gender bərabərliyinin mühüm istiqamətlərindən biridir. Qızların təhsili yalnız onların gələcək həyat rifahının təmin olunması üçün deyil, həm də ailə dəyərlərinin qorunması və möhkəmlənməsi, övladlarının düzgün tərbiyə olunması, bütövlükdə isə cəmiyyətin tərəqqisi üçün həlledici rola malikdir.
Rektor qeyd edib ki, BDU-da hazırda bakalavriatura və magistratura təhsil səviyyələrində 25000-ə yaxın tələbə təhsil alır. Onlardan 16 641 nəfəri, təxminən 67, 2 %-i qızlardır.
Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Bahar Muradova çıxışında qeyd edib ki, ölkəmizdə təhsil dünyəvi və fasiləsiz xarakter daşımaqla, vətəndaşın, cəmiyyətin və dövlətin maraqlarını əks etdirən strateji əhəmiyyətli prioritet fəaliyyət sahəsidir. Qızların təhsil imkanlarının genişləndirilməsi istiqamətində həyata keçirilən mühüm layihələrdən söz açan Bahar Muradova bildirib ki, qızların təhsili həm də cəmiyyətin tərəqqisi və iqtisadi güclənməsi baxımından vacib amil olmaqla gələcəyə qoyulan sərmayə kimi dəyərləndirilməlidir. Aidiyyəti qurumlarla əməkdaşlıq çərçivəsində qızların ali təhsil müəssisələrinə qəbulunu təşviq etmək, onların akademik inkişafına dəstək olmaq və təhsildə gender bərabərliyini təmin etmək əsas hədəflərdən biridir.
Daha sonra çıxış edən elm və təhsil naziri Emin Əmrullayev öz növbəsində Azərbaycanda qızların təhsilinin uzunmüddətli hədəflərdən olduğunu vurğulayıb. Qeyd edib ki, qızların təhsilə əlçatanlığı və keyfiyyətli təhsil alması vacib amildir. Nazir bildirib ki, bu gün daha çox qız müxtəlif pillələrdə təhsilə cəlb olunur. Azərbaycanda 20 il əvvəllə müqayisədə bu gün üç dəfə çox gənc təhsil alır. Təhsil alanlar arasında gənc xanımların sayının artması savadlı anaların, ailələrin olması deməkdir. Təhsil Azərbaycan gənclərinin, xüsusilə qızların növbəti mərhələlərdə özünün və cəmiyyətin inkişafını şəkilləndirən amil olacaq. Beynəlxalq təhsil tədqiqatları da ali təhsil almış valideynlərin övladlarının nəticələrinin daha yüksək olduğunu göstərir. PİSA (Beynəlxalq Şagird Qiymətləndirmə Proqramı) nəticələri də bunu təsdiqləyir. Təhsilli ailələrdə böyüyən uşaqların akademik uğurları daha yüksəkdir. Bu, təhsilin uzunmüddətli təsirini göstərən vacib faktordur. Təhsilə daha çox qız cəlb olunarsa, dünyada təxminən 3 milyona yaxın insan yoxsulluqdan qurtula bilər.
Konfransın gedişatında BDU və AQUPDK arasında birgə əməkdaşlıq haqqında memorandum imzalanıb.
Çıxış edən Təhsilin İnkişafı Fondunun İdarə Heyətinin sədri Elnur Nəsibov Fond tərəfindən qızların təhsilinə dəstək istiqamətində aparılan layihələrdən söz açıb. Bildirib ki, Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi ilə birgə “Hənifə Məlikova – Zərdabi adına təqaüd proqramı, “NEQSOL Holding” ilə birgə “Parla” təqaüd və inkişaf proqramı, STP Şirkətlər Qrupu ilə birgə “Zərif mühəndislər” xanımların inkişafı layihəsi və “Women in Tech” təşkilatının Azərbaycan nümayəndəliyi ilə birgə “Maya Hacıyeva adına İKT bacarıqları” təqaüd proqramları həyata keçirilib. Bu proqramlara 2600-ə yaxın müraciət edilib, ümumilikdə 336 qız təqaüd alıb. Bu cür proqramlar dövlət-özəl tərəfdaşlığı vasitəsilə davam etdiriləcək və qızlarımızın təhsilinə təşviqi işi gücləndiriləcək.
Deputat Mehriban Vəliyeva, BDU-nun Fizika fakültəsinin Maddə quruluşu kafedrasının müdiri Sacidə Əbdülvahabova, Dövlət Gömrük Akademiyasının İnformasiya texnologiyaları fakültəsinin tələbəsi, “Gənc qızların təhsilinə dəstək” layihəsinin iştirakçısı Fidan Mehdiyeva, şəhid polkovnik-leytenant Anar Əliyevin həyat yoldaşı, “Sən tək deyilsən” layihəsi çərçivəsində “Gələcəyə əmin addımlarla” şəhid xanımlarının təhsilinə dəstək proqramının iştirakçısı Vüsalə Əliyeva çıxışlarında ölkədə qızların təhsil almaları üçün yaradılan yüksək şərait və göstərilən qayğıdan danışıb, bunun cəmiyyətin inkişafı üçün vacib addımlardan olduğunu bildiriblər.
17 fevral 2025-ci il tarixində Təhsilin İnkişafı Fondu və “CELT Tədris və İnkişaf Mərkəzi” arasında əməkdaşlıq müqaviləsi imzalanıb.
Sənədi Təhsilin İnkişafı Fondunun İdarə Heyətinin sədri Elnur Nəsibov və “CELT Tədris və İnkişaf Mərkəzi”nin direktoru Xəyyam Dəmirov imzalayıblar.
Təhsilin İnkişafı Fondunun İdarə Heyətinin sədri Elnur Nəsibov çıxış edərək Fond tərəfindən həyata keçirilən layihələr haqqında məlumat verib. Elnur Nəsibov vurğulayıb ki, TələbəPlus layihəsi bütün ölkə üzrə tələbələrin eyni güzəşt və endirimlərdən yararlanmalarını təmin etmək, eyni zamanda onların sosial həyatlarına dəstək göstərmək məqsədi daşıyır. Sədr bu təşəbbüsün tələbələrin akademik və peşəkar inkişafına töhfə verərək yeni imkanlar yaradacağını və müsbət dəyişikliklərə təsir göstərəcəyinə əminliyini ifadə edib.
“CELT Tədris və İnkişaf Mərkəzi”nin direktoru Xəyyam Dəmirov çıxışında şirkətin fəaliyyəti barədə məlumat verərək, bu növ əməkdaşlıqların təhsil sahəsində innovasiyaların tətbiqi və gənclərin inkişafına böyük təsir edəcəyini vurğulayıb. O, həmçinin Fondun həyata keçirdiyi sosial layihələrin əhəmiyyətini yüksək qiymətləndirərək, gələcəkdə əməkdaşlığı genişləndirmək niyyətində olduqlarını bildirib.
İmzalanmış müqaviləyə əsasən tələbələr TələbəPlus kartı ilə “CELT Tədris və İnkişaf Mərkəzi”nin bütün bütün xidmətlərinə 10% endirim, xaricdə təhsil üzrə məsləhət xidmətlərinə isə 20% endirim əldə edəcəklər.
Təhsilin İnkişafı Fondu və “STP Şirkətlər Qrupu”nun birgə əməkdaşlığı çərçivəsində həyata keçirilən “Zərif Mühəndislər” təqaüd proqramının iştirakçıları üçün “Maliyyə savadlılığı” mövzusunda təlim sessiyası təşkil olunub.
Access Bank-ın Təhsil və İnkişaf üzrə meneceri Xumar Hüseynova tərəfindən keçirilən təlim çərçivəsində karyera üstünlüyü modeli (Career Edge Model), məşğulluğun əsas komponentləri və maliyyə stresinin iş yerinə təsiri kimi vacib mövzular müzakirə olunub. Təlim iştirakçıları iş həyatında uğurlu olmaq üçün vacib olan bacarıqlar, eləcə də karyera inkişafına təsir edən amillərlə tanış olublar.
Sessiya zamanı tələbələr aylıq büdcə planlaşdırması haqqında praktiki biliklər əldə edərək, gəlirlərini daha səmərəli idarə etməyi öyrəniblər. Təlim çərçivəsində “İstək, yoxsa ehtiyac?” prinsipi üzərində müzakirələr aparılıb, bu da iştirakçılara maliyyə qərarlarını daha şüurlu şəkildə verməyə kömək edib.
Bundan əlavə, Xumar Hüseynova Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankının təqdim etdiyi virtual təhsil platformasının üstünlükləri haqqında danışaraq, tələbələrin bu platformadan istifadə edərək maliyyə savadlılığını artırmaq imkanlarını vurğulayıb. O, rəqəmsal resursların təhsil və inkişaf üçün yaratdığı imkanların önəmini qeyd edib.
Təhsilin İnkişafı Fondu ilə Qırmızı Ürəklər Fondunun birgə əməkdaşlığı çərçivəsində həyata keçirilən “Qırmızı Ürəklər Təhsil Təqaüdü” proqramının qaliblərinin adları açıqlandı.
Qaliblərin siyahısı ilə buradan tanış ola bilərsiniz.
Qeyd edək ki, təqaüd proqramına ümumilikdə 306 nəfər müraciət edib, bütün seçim şərtlərinə cavab verən 69 namizəd müsahibə mərhələsinə vəsiqə qazanıb.
600-dən yuxarı bal toplamış, I kursda bakalavriat təhsili alan 68 tələbə, sosial vəziyyəti, dərsdənkənar fəaliyyətləri, tələbə həyatı ilə bağlı müsahibə olunub. Bütün mərhələlərdən uğurla keçən 23 tələbə “Qırmızı Ürəklər Təhsil Təqaüdü” proqramının qalibi olub.
Fevralın 4-də Elm və Təhsil Nazirliyi yanında İctimai Şuranın sədri Hikmət Əlizadə, Şuranın üzvləri Gunay Əkbərova, Orxan Kərimzadə, Heydər Eminli, Elçin Əzimli, Rafael Hacıbəyli, Sevinc Məhəməliyeva və Rasif Dünyamalıyev Təhsilin İnkişafı Fondunun qonağı olublar.
Görüşün əsas müzakirə mövzuları 2025-ci il üçün nəzərdə tutulan fəaliyyət planı və həyata keçiriləcək layihələr ətrafında olub.
Təhsilin İnkişafı Fondunun İdarə Heyətinin sədri Elnur Nəsibov çıxış edərək Fond tərəfindən həyata keçirilən layihələr haqqında məlumat verib. O, Fondun əsas missiyasının Azərbaycan Respublikasında təhsil sisteminin inkişafına yönəlmiş proqram və layihələrin dəstəklənməsi, dövlət təhsil müəssisələrinin maddi-texniki bazasının müasir tələblərə uyğunlaşdırılması yolu ilə təhsilin dayanıqlı inkişafına nail olmaq olduğunu bildirib. İctimai Şuranın cəmiyyət və universitetlər arasında dialoqun qurulmasında mühüm rolunun olduğunu qeyd edən E.Nəsibov, Şuranın bu istiqamətdə aktiv fəaliyyətini xüsusi vurğulayıb.
Elm və Təhsil Nazirliyi yanında İctimai Şuranın sədri Hikmət Əlizadə təhsilin cəmiyyətdəki rolunun önəmini vurğulayıb. O, Fond tərəfindən təhsilalanların və təhsilverənlərin fəaliyyətinin stimullaşdırılması üçün təşkil edilən layihələrin vacibliyini qeyd edib. H.Əlizadə, Fondun təhsil sahəsindəki davamlı və səmərəli fəaliyyətini vurğulayaraq, Təhsilin İnkişafı Fondunun gələcək fəaliyyətlərində daha böyük nailiyyətlər qazanmasını diləyib.
Tədbirin yekununda Elm və Təhsil Nazirliyi yanında İctimai Şura üzvləri arasında müzakirələr aparılıb və fəaliyyət planına dair təkliflər irəli sürülüb.
1 fevral 2025-ci il tarixində Təhsilin İnkişafı Fondu və “STP Şirkətlər Qrupu”nun birgə əməkdaşlığı çərçivəsində həyata keçirilən “Zərif Mühəndislər” təqaüd proqramının iştirakçıları üçün “Qadın mühəndislərin gücləndirilməsi və sənayedə rolu” mövzusunda təlim sessiyası təşkil olunub.
Elxana İsmayılova Mühəndislik üzrə menecer MICE – Member of the Institution of Civil Engineers (İnşaat Mühəndisləri İnstitutunun Üzvü) tərəfindən keçirilən təlim zamanı mühəndislik sahəsində qadınların rolu və önəmi, qadın mühəndislər üçün liderlik imkanları, gender bərabərliyi və iş mühitində qarşılaşılan problemlər, eləcə də qadın mühəndislərin təcrübə hekayələri və qarşılaşdığı çətinliklər müzakirə olunub.
Təlimin sonunda iştirakçılar BOSIET (Basic Offshore Safety Induction and Emergency Training) haqqında video izləyiblər. BOSIET – dənizdə və neft-qaz sənayesində işləyən şəxslər üçün vacib olan əsas təhlükəsizlik və fövqəladə hallar üzrə təlimdir.
Daha sonra təlim iştirakçıları videoda təqdim olunan yanğınsöndürmə və fövqəladə vəziyyətlərə hazırlıq, fövqəladə siqnallar və təxliyə prosedurları, ilkin tibbi yardım və digər təhlükəsizlik tədbirləri barədə müzakirə aparıblar.
Təlim sessiyası, qadın mühəndislərin rolunun gücləndirilməsi, liderlik imkanları və təhlükəsizlik mövzularında faydalı müzakirələrə şərait yaradıb.
28 yanvar 2025-ci il tarixində Təhsilin İnkişafı Fondu və “Referans Medical Group” arasında əməkdaşlıq müqaviləsi imzalanıb.
Sənədi Təhsilin İnkişafı Fondunun İdarə Heyətinin sədri Elnur Nəsibov və “Referans Medical Group”un direktoru Elgiz Dadaşov imzalayıblar.
İdarə Heyətinin sədri Elnur Nəsibov çıxış edərək Fond tərəfindən həyata keçirilən layihələr haqqında məlumat verib. Elnur Nəsibov vurğulayıb ki, TələbəPlus layihəsi bütün ölkə üzrə tələbələrin eyni güzəşt və endirimlərdən yararlanmalarını təmin etmək, eyni zamanda onların sosial həyatlarına dəstək göstərmək məqsədi daşıyır. Sədr bu təşəbbüsün tələbələrin sağlamlıqla bağlı ehtiyaclarını qarşılamaq üçün yeni imkanlar yaratdığını və onların həyat keyfiyyətinin artırılmasına dəstək olduğunu bildirib. Qeyd olunub ki, bu əməkdaşlıq çərçivəsində tələbələr təkcə təhsil deyil, həm də sağlamlıq baxımından mühüm imkanlar əldə edirlər.
“Referans Medical Group”un direktoru Elgiz Dadaşov şirkətin tələbələrin rifahına töhfə vermək üçün daim yeni təşəbbüslər həyata keçirdiyini diqqətə çatdırıb. Tələbələrin sağlamlığının həmişə prioritet olduğunu bildirən direktor, Təhsilin İnkişafı Fonduna təşəkkürünü edib və bu əməkdaşlıq vasitəsilə tələbələrin “Referans Medical Group”un təqdim etdiyi güzəşt və fürsətlərdən yararlana biləcəklərini vurğulayıb.
İmzalanmış müqaviləyə əsasən tələbələr TələbəPlus kartı ilə “Referans Medical Group”un ölkə üzrə bütün filiallarında təqdim olunan tibbi xidmətlər üçün 10% endirim əldə edə biləcəklər. Eyni zamanda, tələbələr Bakıda yerləşən bütün filiallarda ildə bir dəfə olmaqla ödənişsiz çek-ap müayinəsindən yararlanmaq imkanı əldə edirlər.
Çek-ap-a aşağıdakı xidmətlər daxildir:
* Terapevt müayinəsi
* Görmənin yoxlanması
* Boy, çəki, bədən kütlə indeksi monitorinqi
* Ağciyərlərin rentgen müayinəsi
* Qarın boşluğu USM
* Qanın ümumi analizi
Qeyd: Çek-ap müayinəsi ilə bağlı öncədən qeydiyyat mütləqdir və çağrı mərkəzi ilə *0033 nömrəsi vasitəsilə əlaqə saxlanılmalıdır.
17 yanvar 2025-ci il tarixində Təhsilin İnkişafı Fondu və “STP Şirkətlər Qrupu”nun birgə əməkdaşlığı çərçivəsində həyata keçirilən “Zərif Mühəndislər” təqaüd proqramının iştirakçıları üçün “Şəxsi inkişaf və özünü tanıma” mövzusunda təlim sessiyası təşkil olunub.
Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Bankının sədrinin müavini Gülər Paşayeva tərəfindən keçirilən təlim zamanı iştirakçıların şəxsi və peşəkar inkişafı ilə bağlı bir sıra mühüm mövzular müzakirə edilib, iştirakçılara hədəflərini müəyyənləşdirmək və uğurlu bir inkişaf planı hazırlamaq bacarıqları aşılanıb.
Təlimin sonunda iştirakçılar SWOT analizi həyata keçirib və əldə olunan nəticələr əsasında SMART (Spesifik, Ölçüləbilən, Əldə edilə bilən, Realist və vaxt çərçivəli) hədəflər müəyyən ediblər. Bu yanaşma, iştirakçıların praktik bacarıqlarını artıraraq onların şəxsi və peşəkar məqsədlərinə daha effektiv şəkildə çatmasına töhfə verib.
Tələbə qızlar tərəfindən böyük maraqla qarşılanan sessiyanın sonunda iştirakçılarla interaktiv fəaliyyətlər təşkil edilib və onları maraqlandıran suallar cavablandırılıb.
